Πηγαίνοντας πέρα από την εκδίκηση. Αυτή είναι μια ιστορία που με συγκλόνισε. Δεν έχω παιδιά, δεν μπορώ να μπω στη θέση καμιάς μάνας. Λένε όμως ότι το πιο οδυνηρό πράγμα που μπορεί να συμβεί σε άνθρωπο είναι να χάσει το παιδί του. Αυτή είναι η ιστορία μιας μάνας που δολοφόνησαν το παιδί της και όχι απλά άντεξε τον πόνο κι έμεινε στα σύγκαλά της αλλά συγχώρεσε τον φονιά του παιδιού της σε τέτοιο βαθμό που αυτός τη θεωρεί τώρα δεύτερή του μάνα. Έμαθα γι’αυτήν χάρη στο ντοκιμαντέρ των Nathalie Rossetti και Turi Finocchiaro «Au-delà de la Vengeance». Το ντοκιμαντέρ παρακολουθεί όλη την πορεία της συγχώρεσης μέχρι την τελευταία επίσημη τελετή συμφιλίωσης μεταξύ των δύο οικογενειών. Αυτό που το κάνει πιο συγκλονιστικό είναι ότι αυτή η μάνα δεν πάλεψε μόνο με τον εαυτό της αλλά με όλη την τοπική κοινωνία, συμπεριλαμβανομένων και των αδερφών του δολοφονημένου παιδιού της. Το εθιμικό δίκαιο απαιτούσε εκδίκηση. Αυτό ο δολοφόνος το ήξερε και για χρόνια ζούσε σαν φυγάς. Τα αδέρφια τον έψαχναν για να τον σκοτώσουν. Απέρριπταν τις εκκλήσεις της μάνας για συγχώρεση σαν προσβολή στη μνήμη του αδερφού τους. Για να σεβαστούν τη μνήμη του και να μείνουν με καθαρό κούτελο στην κοινωνία έπρεπε να σκοτώσουν τον φονιά. Αυτά είχε να παλέψει η μάνα και τα κατάφερε. Πήγε κόντρα σε ένα ολόκληρο κατεστημένο με τον προσωπικό της πόνο παραμάσχαλα. Και μεταμόρφωσε την ίδια και όλους τους εμπλεκόμενους και τώρα δρα σαν πρέσβειρα προσπαθώντας να πείσει μάνες σε αντίστοιχη κατάσταση να συγχωρέσουν κι αυτές.
(Και πάλι οι συνθήκες βοηθάνε. Σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ, η Αλβανία στην προσπάθειά της να ενταχτεί στην Ευρωπαική Ένωση προσπαθεί να σταματήσει τις βεντέτες.)
